Tag Archives: Cultureel Erfgoed

Falling Though the Cracks: Digital Preservation and Institutional Failures

Een video van de presentatie van Jerome McDonough, een associate professor Library and Information Studies aan de University of Illinois. In december 2014 hield McDonough een presentatie bij een seminar van de Coalition for Networked Information over Digital Preservation en de rol van de huidige instellingen als beheerders van cultureel historisch erfgoed. De presentatie wordt als volgt aangekondigd:
 
“Existing digital preservation efforts typically occur within the institutional contexts of libraries, archives, and museums, and focus on materials held to serve a given institution’s designated community. While there has been significant work over the last two decades on methods, models and best practices for digital preservation, as a community, we have paid less attention to the issue of whether our institutions themselves are designed in a way which facilitates long-term access to cultural heritage materials. This talk will identify ways in which the larger institutional structures within which preservation activities occur impede the preservation of cultural materials”.

De presentatie begint intrigerend en erg yummi met een intro over de Japanse keuken….
 
Wat dat met het verhaal te maken heeft wordt duidelijk, maar er zijn een minuut of zeven nodig voordat het verhaal echt op gang komt.

Share This:

Manuscripten Timbuktu grotendeels gered

Terwijl de radicale moslims lagen te slapen in de historische bibliotheek van het Malinese Timboektoe, haalde de lokale bevolking in het diepste geheim de eeuwenoude en kostbare manuscripten naar buiten. Maandenlang brachten ze zo document na document in veiligheid. Voor zover bekend is vrijwel de gehele kunstschat nu gered, op de inhoud van één enkele kamer na, die in januari uitbrandde.

Dat zegt directeur Christa Meindersma van het Prins Claus Fonds. De organisatie hielp bij de redding. Het Fonds betaalde onder meer mee aan de hutkoffers waarin de documenten werden verstopt, de telefoons en de auto’s voor de Malinezen die de actie uitvoerden, en voor hun eten onderweg.

Meindersma zegt niet hoeveel manuscripten precies uit Timboektoe zijn gehaald en waar de documenten nu zijn. Ze geeft wel aan dat de documenten in Timboektoe in dozen waren opgeslagen. De manuscripten werden eruitgehaald, de dozen bleven staan, waardoor de extremisten niet doorhadden dat het erfgoed onder hun ogen verdween. De reddingsactie riep onder de lokale bevolking een gevoel van saamhorigheid op. ‘Kooplieden hielpen bijvoorbeeld om de documenten verder te brengen’, aldus Meindersma. Continue reading

Share This:

But storage is cheap ?

Een Yale-Lecture over het voortbestaan van informatie: Digital preservation in the age of abundance. Abby Smith Rumsey, historica en ‘consulting analyst’ over het gebruik van erfgoed in de media, geeft haar mening over het behoud van digitale data en de rol van bibliotheken in het behoud van elektronische media. Het is een hele zit, het is Amerikaans en af en toe wat moeilijk te volgen, maar het is een interessant overzicht van de mogelijkheden.

Share This:

Oudste kaart van Nederland uit 1557 ?

In Breda is een landkaart ontdekt uit 1557. Volgens kenners is het zelfs de oudste kaart van Zuid-Nederland. Er staan negen Brabantse plaatsen op vermeld: Bergen op Zoom, Oudenbosch, Breda, Woudrichem, Heusden, Den Bosch, Helmond, Grave en Eindhoven. Bij iedere plaatsnaam is een klein tekeningetje gemaakt van een kerk of kasteel. Bij Den Bosch is ook een stadsmuur getekend. Waarschijnlijk was dat om de belangrijkheid van de stad aan te geven. Verder valt op dat de rivier De Dommel is ingetekend. De topografische kaart is een houtsnede die gedrukt is in 1557. Hij is verkocht aan de Koninklijke Bibliotheek in Brussel, die hem wil gaan tentoonstellen. 

Continue reading

Share This:

De tijd gaat snel !

Niet veel woorden, maar wel veel afbeeldingen vandaag ! Een blik terug in de tijd, naar de computers van enkele decennia geleden. Herkenning ? Verwondering ? Laat U verrassen…..


Continue reading

Share This:

Akte van Redemptie heeft nog actueel belang

10 november 2010

Onlangs kwam een oud archiefstuk in het nieuws: de akte van Redemptie uit 1576 die het kappen van bomen en de verkoop van het Haagse Bos en waranden (aangrenzende Malieveld en Koekamp) verbiedt. De handtekening van Willem van Oranje beschermt ook vandaag de dag dit natuurgebied tegen bezuinigings- en bouwplannen van de overheid. Het Nationaal Archief en het Haags gemeentearchief bewaren elk een kopie van de akte die tijdens de Tachtigjarige oorlog het licht zag. De Opstand van de Nederlanden tegen Spanje kostte veel geld. De regering van het gewest Holland, de Staten van Holland, wilde in 1575 met de verkoop van het Haagse groen nieuwe fondsen aanboren om de oorlog tegen de Spanjaarden voort te kunnen zetten. Maar de Haagse burgerij kwam tegen deze plannen in verzet. Men vroeg het bos te sparen.

Continue reading

Share This:

Archief van Ernest Hemingway online

14 oktober 2010

Het archief van de Amerikaanse schrijver Ernest Hemingway in de Cubaanse hoofdstad Havana wordt gedigitaliseerd en online beschikbaar gesteld. Dat gebeurt in het John F. Kennedy Presidential Library & Museum in Boston. EMC levert de benodigde hard- en software. Dit wordt mogelijk gemaakt door de non-profit organisatie Finca Vigia Foundation. Deze stichting, vernoemd naar het huis van Hemingway nabij Havana, wordt ondersteund door een initiatief van EMC voor archieferfgoed. Dit goede doel digitaliseert en archiveert documenten van historische waarde ten behoeve van onderzoek en onderwijs. Hemingway woonde tussen 1940 en 1960 in zijn huis Finca Vigia, dat vlakbij de Cubaanse hoofdstad Havana ligt. Na de Cubaanse revolutie van 1959 liet hij alles achter en pleegde in de Noord-Amerikaanse staat Idaho in 1961 zelfmoord. Sindsdien hebben de communistische machthebbers onder leiding van Fidel Castro via een staatsinstelling zich ontfermd over het archief van de Amerikaanse schrijver.

Continue reading

Share This:

Mogen Nazikranten in het digitale krantenarchief ?

13 augustus 2010

De Koninklijke Bibliotheek maakte enige tijd geleden bekend vier Nederlandse eeuwen kranten beschikbaar te gaan stellen op kranten.kb.nl. Momenteel is er echter een discussie gaande. Wat te doen met controversiële teksten, zoals bijvoorbeeld nazistische teksten in de NSB-krant Volk en Vaderland of teksten in De Misthoorn, een antisemitische krant die rond de Tweede Wereldoorlog in Nederland verscheen ? Mag de Koninklijke Bibliotheek (KB) die kranten ook digitaal beschikbaar stellen ? Op die vraag is het antwoord nog niet zo helder. Justitie heeft de bibliotheek gewaarschuwd. Het publiceren van de kranten met nazistische teksten kan door het ministerie van justitie gezien worden als haatzaaierij. In dat geval zou de bibliotheek voor de rechter kunnen worden gedaagd zodra het de kranten op internet heeft gezet. De kranten zijn momenteel al wel fysiek op te vragen bij de bibliotheek. Bezoekers van de bibliotheek krijgen de kranten echter pas te zien nadat ze een verklaring hebben ondertekend. Dit om bijvoorbeeld te voorkomen dat (kinderen van) NSB’ers onverwachts geconfronteerd worden met mensen die hen ter verantwoording roepen over verleden.

Continue reading

Share This:

Romeins Archief in Utrecht

29 juli 2010

Op 9 juli is in het archeologisch depot van de provincie Utrecht een unieke vondst gepresenteerd uit de Romeinse tijd. Het gaat om een verzameling van meer dan 100 fragmenten van schrijfplankjes uit het Romeinse fort Fectio in Bunnik-Vechten. Het is voor het eerst dat in Nederland aan de grens van het Romeinse Rijk een dergelijke ontdekking is gedaan. De verzameling is verder bijzonder omdat een groot aantal plankjes vrij compleet is en redelijk goed bewaard is gebleven. De houten schrijfplankjes zijn in de jaren 70 gevonden door twee amateurarcheologen ten noorden van het Romeinse fort, waar Rijkswaterstaat werkte aan een wegverbreding van de A12 en A27. Bij het afgraven van de stortgrond langs de snelweg kwamen de plankjes tevoorschijn. De bijzondere vondst is nu overgedragen aan het archeologisch depot van de provincie Utrecht. Inventariserend onderzoek van het archeologisch adviesbureau Hazenberg Archeologie en de Vrije Universiteit uit Amsterdam wijst uit dat het waarschijnlijk gaat om officiële documenten uit het militair archief van het nabijgelegen stafgebouw van de Romeinse troepen. Daarbij valt te denken aan oorkondes, schuldverklaringen, contracten of testamenten. Vermoedelijk zijn de schrijfplankjes bij het opruimen van het archief in de Rijn gegooid, waar deze na tweeduizend jaar in de bedding van de rivier zijn terug gevonden.

Continue reading

Share This:

Bibliotheken en Google slaan handen ineen

15 juli 2010

Meer dan 160.000 rechtenvrije boeken uit de 18e en 19e eeuw worden gescand en vrij toegankelijk gemaakt via Google Books, de websites van de KB en Europeana. Bas Savenije, directeur van de KB, en Philippe Colombet, manager European Strategic Partnerships van Google, sluiten een overeenkomst voor het digitaliseren door Google van minstens 160.000 boeken uit de KB-collectie. Aangezien er op deze boeken geen auteursrecht meer rust, vallen ze in het publieke domein. De gedigitaliseerde boeken zullen volledig doorzoekbaar en gratis toegankelijk worden gemaakt via Google Books, de verschillende websites van de KB en ­te zijner tijd­ via Europeana. De boeken die worden gescand vertegenwoordigen het merendeel van de rechtenvrije collectie van de KB. Deze werken vormen een belangrijke toevoeging op de rechtenvrije boeken die al zijn gedigitaliseerd en doorzoekbaar gemaakt in Google Books. De collectie omvat historische, juridische en maatschappelijke Nederlandse publicaties uit de 18e en 19e eeuw die van groot nut zullen zijn voor wetenschappers en onderzoekers, zowel binnen het Nederlandse taalgebied als in de rest van de wereld. De KB maakte begin dit jaar haar ambitie bekend om alle Nederlandse boeken, kranten en tijdschriften vanaf 1470 te digitaliseren. De overeenkomst tussen de KB en Google vormt onderdeel van de strategie van de bibliotheek om deze ambitie te realiseren en dient daarnaast ter aanvulling van haar eigen digitaliseringsinitiatieven. De overeenkomst volgt op vergelijkbare samenwerkingsverbanden tussen Google en organisaties zoals de Universiteit van Harvard, de Bodleian Library van de Universiteit van Oxford, het Italiaanse ministerie van Cultuur, de nationale bibliotheken van Italie in Rome en Florence en de nationale bibliotheek van Oostenrijk.

Continue reading

Share This:

Milieubewegingen gearchiveerd

6 april 2006

Naar aanleiding van de overdracht van het archief van Stichting Natuur en Milieu aan het IISG en daarbij de overdracht van drie van de vier oprichtende organisaties is het mogelijk geworden iets te zeggen over de ontwikkeling van de archiefsystemen van deze organisaties. Zolang er nog geen verdergaand historisch onderzoek naar deze organisaties is gedaan is het moeilijk een reconstructie te maken van de archiveringssystemen in de loop van hun bestaan. De archiefsystemen van de Nederlandsche Vereeniging tegen Water-, Bodem en Luchtverontreiniging en de Contact-Commissie Natuur- en Landschapsbescherming laten duidelijk zien dat het hier gaat om kleine, particuliere organisaties. De bestuursstukken en de correspondentie waren ondergebracht in series, voor de activiteiten werden dossiers aangelegd. Opvallend was wel dat de Contact-Commissie al in een vroeg stadium een classificatie ontwierp voor de ordening van haar archief. Dit registratuurplan heeft vanaf het eind van de jaren dertig tot in de jaren zeventig gefunctioneerd. Stichting Centrum Milieuzorg heeft maar zo kort bestaan dat het alfabetisch ordenen van de correspondentie voor het grootste deel van het archief volstond. Dat gold niet voor Stichting Natuur en Milieu, opgericht in 1972 door de drie bovengenoemde organisaties en Vereniging Natuurmonumenten. Aanvankelijk werd nog de classificatie van de Contact-Commissie gebruikt, maar de toename van de activiteiten was zo groot dat die niet meer voldeed. Hoe langer hoe meer werd het archiefbeheer aan het toeval overgelaten. Nog steeds werden series van bestuurs- en andere vergaderstukken gevormd, alsmede van de uitgaande correspondentie. Het vormen van dossiers ten aanzien van activiteiten werd overgelaten aan de medewerkers zelf, waardoor grote verschillen ontstonden in de mate van toegankelijkheid van de dossiers. Alleen door de grote continuïteit in de personele bezetting van de werkorganisatie was het mogelijk een vorm van continuïteit in het archiefbeheer te behouden. Voor het ontwikkelen van daadwerkelijk archiefbeheer was de stimulans van de overdracht en het contact met een erfgoedinstelling als het IISG noodzakelijk.

Bernard Mantel

Continue reading

Share This:

Het begrip context vanuit archiefwetenschappelijk perspectief.

13 september 2005

Het begrip ‘context’ is in de jaren negentig van de twintigste eeuw in zwang geraakt binnen de archiefwetenschap. Dit betekent overigens niet dat archivarissen daarvoor niet met ‘context’ bezig waren. Ze gebruikten de term niet, maar hielden bij onderzoek van archieven altijd rekening met de omgeving waaruit het betreffende archief voortkwam. In zijn algemeenheid wordt vervolgens ook met het begrip ‘context’ de omgeving bedoeld die het archief genereert, structureert en bevraagt. Maar dit is wel een heel algemene aanduiding die niet of nauwelijks specificeert wat er nu met de term ‘context’ wordt bedoeld. Context en archief worden op verschillende manieren afgebakend (if all) en veelal worden de contextuele verschijnselen tot een omschrijving van het begrip ‘context’ gebombardeerd. De algemene omschrijving hierboven definieert het begrip ‘context’ bijvoorbeeld al op basis van datgene wat met het archief gebeurt; als definitie blijft eigenlijk alleen ‘omgeving’ over. De omschrijvingen geven dus wel aan wat tot de context van het archief moet worden gerekend, maar veelal niet wat ‘context’ zelf is. Verwarrend wordt het vervolgens als op basis van wat tot de context van het archief wordt gerekend, onderscheid wordt gemaakt in meerdere ‘contexten’.

Geert-Jan van Bussel
Ferdinand Ector


Continue reading

Share This: