9 september 2008
De Europese Unie heeft een voorstel ingediend om het copyright op muziekopnamen te verlengen van 50 naar 95 jaar. Het is blijkbaar oneerlijk voor artiesten die muziek opnamen in hun jeugd om als ze rond de 70 zijn daaruit geen inkomsten meer genereren. Met de huidige termijn van 50 jaar 'this means that income stops when performers are retired'. Tja, volgens mij hebben alle pensionado's dat probleem. Maar er wordt wel een heel probleem van gemaakt. Basgitarist Herbie Flowers heeft er het volgende van gezegd: 'The term of protection for performers has not kept up with life expectancy and it is high time it was changed. I played on a couple of very successful tracks, including Lou Reed’s 'Walk On The Wild Side' and David Bowie’s 'Space Oddity,' and it would be unfair for me to stop receiving income for this performance after 50 years—probably just at the time when I will need it the most'. Het is op zich vreemd dat Flowers niet wat van zijn zuurverdiende geld opzij gezet heeft voor zijn 'oude dag'. Dat is volgens mij een 'commodity' (om in hyperig taalgebruik te blijven) vandaag de dag. EU commissaris McCreevy kondigde afgelopen februari al zijn ondersteuning aan van dit voorstel. Het voorstel laat de prijzen niet stijgen, zo wordt geruststellend gezegd, gebaseerd op een onderzoek van de muziekindustrie (oh, zo betrouwbaar!) Maar waarschijnlijk is dat waar, want weinig vijftig jaar oude opnamen worden in groot volume verkocht en de meeste inkomsten komen uit radio-uitzendingen.
Het grote Gowers Report, een uitgebreid onderzoek van de Engelse regering enkele jaren geleden, sprak zich uit tegen een dergelijke verlenging. De argumenten van de muziekindustrie toen zijn gelijkluidend aan die van vandaag: 'How can you cut off retirees during their most vulnerable years ?' Maar het is natuurlijk een bizar argument: niemand verliest iets dat ze ooit is beloofd en iedere artiest heeft 50 jaar de tijd gehad om aan financial planning te doen. McCreevey's belangrijkste argument voor de verlenging is dat in zijn opinie 'Copyright represents a moral right of the performer to control the use of his work and earn a living from his performance, at least during his lifetime'. Dat lijkt eerlijk, maar waarom wordt dan ook niet de copyright termijn op boeken verlaagd ? 45 jaar extra bescherming brengt volgens de EU tussen de 150 en 2000 euro per jaar op voor een 'average artist'. Dat bedrag lijkt niet de moeite om een beschermingstermijn met een dergelijke lange periode uit te breiden. En zeker niet, zoals blijkt uit onderzoek van de Engelse Open Rights Group, dat de meeste artiesten minder dan 30 euro per jaar zullen krijgen. 'The Commission makes much of the challenging financial situation facing aging performers', zo zegt het rapport. En zo zegt een van de samenstellers: 'While we do not accept that IP law is an appropriate mechanism to deal with this situation, it also turns out to be a very inefficient one. That's because 90 percent of the extra money generated during the extended term will go to music labels. Of the 10 percent that goes directly to artists, eight or nine percent will go to the top 20 percent of earning performers—in other words, the most successful groups, which have already made millions. That leaves only one to two percent of the entire pie for the remaining 80 percent of performers. This is the money that most of the poor and aging musicians will split'. Zelfs de meest optimistische berekening van de Open Rights Group toont dat deze artiesten een gemiddeld bedrag van 26, 79 euro perjaar zullen ontvangen. De muzieklabels echter zullen miljoenen per jaar ermee kunnen verdienen. Die berekeningen brengen de ORG ertoe om zich af te vragen 'whether it wouldn't be more sensible to address the issue of poor musicians by looking at the contractual terms between performers and producers, or to examine retirement and social insurance schemes to make sure they're effective'. De ORG is duidelijk: 'the evidence strongly suggests that [the Commission] has been swayed by special-interest lobbying'. Het mag misschien niet gezegd worden, maar het lijkt erop dat het lobby-en van de muziekmaatschappijen de Commissie tot dit voorstel heeft gebracht. Het is de vraag wie en wat er is gefeteerd. Wat mij betreft kan er maar een ding met dit wetsvoorstel gebeuren: intrekken.