7 november 2007

Franco Frattini, eurocommissaris van Justitie heeft eindelijk zijn plannen gepresenteerd in de Europese strijd tegen het terrorisme. In die plannen is een verbod voorzien voor het plaatsen van terroristische informatie op het Web en wordt er een systeem gelanceerd voor het opslaan van gegevens over de klanten van luchtvaartmaatschappijen. Afgelopen zomer liet Frattini al weten sites die terreur bevorderen aan te willen pakken. Hij had toen het idee om dergelijke sites door Internet Service Providers (ISP’s) te laten blokkeren. Die lieten zich vervolgens niet onbetuigd in hun kritiek, vooral vanwege de wens van Frattini de verantwoordelijkheid daarvoor bij die providers neer te leggen. Kritiek vloeide ook voort uit het feit dat ook uitingen op het Web die in vage of nauwelijks gespecificeerde categorieën vallen zoals 'aanzetten tot terreur' en 'terroristische propaganda', geweerd zouden moeten worden. Frattini gaat nu niet meer zo ver dat er Europees filtersysteem zou moet komen, wat eerder wel werd gesuggereerd. Nu dienen rechtbanken na een aanklacht na te gaan of materiaal verboden is, waarna het verwijderd moet worden door de provider. Het zwakke punt van de plannen is dat geen van de maatregelen opgaat als de hostingprovider buiten de Europese Unie is gevestigd. De plannen gaan er waarschijnlijk van uit dat rechtbanken providers op zullen dragen om in die gevallen toegang tot het verboden materiaal te blokkeren.

Frattini wil tegelijkertijd ook een systeem invoeren voor de opslag van de persoonsgegevens van passagiers die per vliegtuig de Unie in- of uitreizen. Frattini vindt het Amerikaanse model daarvoor geschikt, wat enigszins vreemd is gezien het conflict dat is uitgevochten over de privacywaarborgen waaraan de opslag van gegevens van Europese reizigers door de VS zouden moeten voldoen. Volgens Frattini moeten luchtvaartmaatschappijen dezelfde gegevens in de Personal Name Records, zoals naam, adres, creditcardgegevens, verkeersgegevens en gegevens over in het verleden gemiste vluchten, aan nationale autoriteiten overhandigen. Die gegevens zouden dan door de nationale autoriteiten minimaal vijf en maximaal dertien jaar lang bewaard moeten worden. Ze kunnen deze gegevens gebruiken om personen de toegang te ontzeggen die ze als risico beschouwen. Volgens Frattini doen de maatregelen geen afbreuk aan grondrechten, alhoewel over privacywaarborgen niet gesproken wordt. Vragen over ras, religieuze voorkeur of voorkeur van maaltijd tijdens de vlucht worden niet gesteld. Frattini wil wel dat gemeld wordt als minderjarigen zonder begeleiding vliegen, dit in tegenstelling tot wat afgesproken is met de VS. Dit om kinderhandel tegen te gaan. Frattini wil verder een database inrichten waarin de locatie en het gebruik van alle explosieven in de EU wordt bijgehouden. Dat moet samengaan met een waarschuwingssysteem als ergens in de EU uit een kazerne explosieven gestolen of vermist worden. Wetenschappelijke sites zullen niet worden verboden. De EU-lidstaten moeten nog instemmen met de voorstellen. Europarlementariërs van PvdA, GroenLinks en D66 vrezen dat passagiersgegevens misbruikt kunnen worden. Het CDA heeft minder moeite met de voorstellen. Het Europees Parlement mag alleen adviseren over de plannen.