15 juli 2007
Het Nederlandse Normalisatie-instituut NEN zal zoals het er nu uitziet begin september opnieuw niet stemmen bij de ISO als het gaat over Office Open XML, Micorsoft's XML-bestandsformaat, dat door de ECMA voor versnelde standaardisatie is ingediend. De NEN stemde ook al niet in februari, omdat Microsoft op het laatste moment zitting nam in de betreffende commissie en de eerder bekend gemaakte tegenstem op het nippertje wist te veranderen in een onthouding. Door het lidmaatschap van Microsoft kon de NEN-commissie geen consensus meer bereiken. De voorzitter van de commissie, Michiel Leenaars, directeur van de Internet Society Nederland, verwacht niet dat de vereiste consensus bereikt kan worden over het bestandsformaat. 'De ene partij levert 35 pagina's bezwaren in, een ander vindt die problemen geen punt'. Bij de stemming in februari ging het om de vraag of Microsoft's specificatie, die zesduizend pagina's telt, in het versnelde standaardisatieproces kon worden opgenomen. Zes landen maakten hier toen bezwaar tegen. Gezien het grote aantal bezwaren en onthoudingen besloot de ISO tot een uitstel tot 2 september, om de standaard beter te bestuderen.
Er is de afgelopen maanden bij het NEN druk vergaderd over OOXML. Onder de leden van de commissie bevinden zich organisaties als IBM, SUN, Macaw, Infosupport, Surf, Vrijschrift, Kennisnet en de Internet Society Nederland. De leden leverden op 9 juli hun argumenten voor of tegen de standaard bij het NEN in. Leenaars zelf is, blijkens een interview in de Automatiseringsgids van 23 juli, fervent tegenstander van OOXML: 'De specificatie schendt verschillende andere ISO-standaarden en is incompleet. Ze verwijst naar oudere applicaties van Microsoft, maar houdt de precieze beschrijving daarvan gesloten. Dat is geen standaard, dat is slecht werk'. Volgens Leenaars hangt veel af van de ISO-stemming: 'Mislukt OOXML, dan krijgt Microsoft heel wat minder marktmacht. Dat zou ik geen onwenselijke situatie vinden'. Dat is ook de visie van partijen als SUN en IBM, al is eerstgenoemd bedrijf niet pertinent tegen OOXML als standaard. Aad Koppenhol van SUN zegt, eveneens in de Automatiseringsgids, 'Niemand kan tegen een verzoek om een standaard zijn. Deze specificatie is echter onleesbaar en had nooit zo ingeleverd mogen worden'. De mening van IBM is inmiddels breed bekend. SUN is niet pertinent tegen OOXML als een standaard. Het is volgens het bedrijf echter veel beter als er maar een documentenstandaard is. Het zou dan ook 'veel beter zijn als OOXML samensmelt met het Open Document Format', dat al sinds mei 2006 ISO-standaard is. Dat is uiteraard niet de bedoeling van Microsoft, dat met een afwijzing van OOXML als een ISO-standaard een zeer belangrijke slag in de markt zal verliezen: het zal namelijk grip gaan verliezen op de gigantische markt van Office-omgevingen. Hans Bos, open source verantwoordelijke voor Microsoft in Nederland, stelt dan ook: 'We zijn niet tegen ODF, dat is een prima standaard. Wij vinden dat er daarnaast ruimte is voor OOXML'. Dat is immers al een standaard, van de ECMA, zo gaat hij verder. 'Het gaat om de kwaliteit van de specificatie, niet om de populariteit of commerciele belangen'. Die laatste uitspraak van Bos moet met een handvol zout worden genomen. Maar hij maakt zich terecht zorgen over de rest van het ISO-proces. 'Er wordt door de Foundation for a Free Information Architecture, een Europese open source organisatie, al 2500 euro uitgeloofd voor wie hen als beste kan overtuigen dat OOXML geen standaard moet worden. Dat is ongekend en ongepast'. De wijze waarop Microsoft zijn invloed aanwendt is dat blijkbaar niet, al gebeurt dat soms ook op nogal twijfelachtige wijze. Surf, leverancier van onderwijssoftwarediensten, is volledig op de hand van Microsoft. De directeur van Surf, Jan Bakker, noemt het 'een groot maatschappelijk belang dat de standaard er komt. Microsoft wordt namelijk heel breed ingezet in de onderwijskolom'. En: 'De twee standaarden doen ongeveer hetzelfde, maar ik betwijfel of ODF wel past bij de Microsoft-toepassingen. OOXML kan dat beter. Logisch dus dat er twee standaarden zijn, al was het net als bij electriciteit wel handig als uit elk stopcontact hetzelfde voltage kwam'. Een opmerking waarmee Bakker laat blijken niet echt te weten waarover het gaat. Het onderwijs gebruikt Microsoft ook als het geen standaard is, dus met dat maatschappelijk belang valt het wel mee. En dat ODF niet past bij Microsoft-toepassingen is logisch als het bedrijf zijn binaire bestandsformaten gesloten houdt. Overigens: de meeste conversies naar ODF gaan meer dan redelijk. Wellicht dat het feit dat Microsoft een belangrijke bijdrage levert aan de goedkope ter beschikking stelling van software via Surf een belangrijkere reden is….
