23 september 2005
De Amerikaanse staat Massachusetts heeft haar beslissing doorgezet om
desktop-software te standaardiseren op OpenDocument, een formaat dat
niet wordt ondersteund door Microsoft Office. Op 21 september
publiceerde Massachusetts de laatste versie van het Enterprise
Technical Reference Model, dat nieuwe formaten voorschrijft voor
applicaties in de kantooromgeving. De staat heeft uiteindelijk, na
fikse inspraakronden, besloten om alleen producten die aan het
OpenDocument-formaat voldoen (ontwikkeld door de
standaardisatie-organisatie OASIS) te gebruiken. Alle organen van de
staat zijn nu verplicht op OpenDocument-compliant applicaties over te
gaan op 1 januari 2007, een verandering die ongeveer 50.000
desktop-computers betreft. Het referentiemodel bevestigd eveneens dat
Adobe’s PDF-formaat te beschouwen is als een ‘open formaat’.
De beslissing om OpenDocument als standaardformaat te accepteren sluit
Microsoft uit van de verdere aanbestedingsprocedure omdat de
softwaregigant uitdrukkelijk heeft gesteld dat het niet van plan is om
het OpenDocument-formaat te ondersteunen. Microsoft Office 12, die in
de tweede helft van 2007 zal worden gepresenteerd, zal
Office-documenten in een XML-formaat opslaan. XML is ook de basis van
OpenDocument. Microsoft heeft expliciet gesteld dat het niet het
‘native’ OpenDocument zal ondersteunen en dat in plaats daarvan gebruik
wil maken van filters om bestandsformaten te converteren. OpenDocument
is in gebruik in open-source applicaties, zoals OpenOffice en varianten
daarvan van bedrijven zoals Sun Microsystems, IBM en Novell. Vandaag
vroeg een Microsoft-manager zich af of het technisch referentiemodel
werkelijk het laatste woord is binnen Massachusetts. ‘We understand
that this is not a final decision for the commonwealth and that state
lawmakers and the secretary of state have raised some of the same
questions and concerns about this proposal that many others have
raised’, zo stelt Alan Yates, een van de Microsoft strategen ‘Some in
state government have talked about potential hearings to delve into
this issue further, and we encourage that additional public review and
evaluation.’ In ieder geval heeft de beslissing van Massachusetts voor
nogal wat kabaal gezorgd, zowel positief als negatief. Sommigen hebben
gezegd dat dit de manier is om de monopolistische controle die
Microsoft heeft over de softwaremarkt te doorbreken. ‘The
commonwealth’s decision is a watershed event for the adoption of open
standards’, stelt Bob Sutor, vice-president van IBM verantwoordelijk
voor standaarden, ‘Massachusetts residents, rather than any one vendor,
now control their own information.’ Anderen, inclusief Microsoft en
andere softwarebedrijven, stellen dat deze beslissing de keuze dusdanig
beperkt dat enkel open-source producten in aanmerking komen. Zij vinden
dat Massachusetts zeer oneerlijk opereert. Hiertoe behoort ook Melanie Wyne, directeur van het Initiative for Software Choice (opgericht door de Computing Technology Industry Association (CompTIA), een verbond van computerbedrijven). De beslissing sluit volgens haar leveranciers uit vanwege de keuze voor OpenDocument. Johnathan Zuck, president
van de Association for Competetive Technology, zei dat Massachusetts
een beleid aanneemt voordat het de kosten of de potentiele impact heeft
overwogen. Hij stelde vooral vraagtekens bij het omarmen door de staat
van Adobe PDF en de beslissing om te vertrouwen op
standaardisatie-organisaties. ‘You seem to have selectively chosen one
format (Adobe’s PDF) that has some IP associated with (it) and said,
‘That’s OK, but this one (Microsoft Office) isn’t.’ So I’m curious
about the consistency’, zei Zuck tegen Peter Quinn, Chief Information
Officer van Massachusetts, en Eric Kriss, de minister van financin van
de staat. ‘We all know that standards groups are not hives of
innovation by any means.’ Deze op hun beurt verdedigen hun beslissing
met verve en stellen dat deze beslissing veel geld zal besparen en
verzekert dat de archieven van de staat duurzaam zullen zijn. In een
FAQ geeft de IT-afdeling van Massachusetts aan dat de huidige
gebruikers van Microsoft Office niet noodzakelijkerwijze de applicatie
hoeven de verwijderen van hun desktops. ‘Use of existing MS Office
licenses is allowed as long as agencies use a method permitting the
saving of documents in Open Document Format’, zo wordt aangegeven in de
FAQ. ‘Third-party products could in theory perform a conversion from
Office to OpenDocument formats’.
Om diezelfde reden kan ook Microsoft nog steeds deel gaan uitmaken van
de aanbestedingsprocedures als het de definitie van open formaten
accepteert. Kriss geeft toe dat Adobe’s PDF een ‘grijs gebied’ is, maar
dat de licentievoorwaarden als voldoencde ‘open’ werden beschouwd, in
tegenstelling tot die van Microsoft. De financile consequenties zijn
echter helder, zo stelt Kriss. Migratie naar OpenDocument-producten
gaat ongeveer vijf miljoen dollar kosten, die naar Office 12 vijftig
miljoen, inclusief hardware en besturingssysteem upgrade-kosten. Aan deze kostenberekening wordt echter getwijfeld door Senator Marc Pacheco,
die een publieke inspraakronde plant om vooral het kostenaspect te
bespreken. Hij heeft ook voortdurend voorgesteld de beslissing uit te
stellen totdat een onderzoek gedaan was naar de kosten. Naar alle
waarschijnlijkheid zal de strijd om de bestandsformaten zich nu naar
andere overheidsorganen verplaatsen.
