Monthly Archives: November 2009

Huisartsen succesvol in bereiken eigen doelen bij EPD

30 november 2009

Het invoeren van een elektronisch patiëntendossier loopt in de Eerste Kamer vertraging op. De Eerste Kamer wil zich op 9 december in een hoorzitting nog eens laten voorlichten over het elektronisch patiëntendossier, het EPD. Dit uitstel, ingegeven door de twijfel die huisartsen hebben gezaaid, keidt tot vertraging in het realiseren van de behandeling van de wet in de Eerste Kamer. Met dit standpunt hebben de huisartsen Ab Klink, minister van Volksgezondheid, een lastige hak gezet. Klink was een jaar geleden nog heel daadkrachtig. Hij liet huis aan huis een brief bezorgen over het elektronisch patiëntendossier. Met dat EPD zouden medici gegevens over alle burgers kunnen uitwisselen – tenzij die bezwaar aantekenden. Voor de invoering van het EPD trok Klink een jaar uit. Daarop barstte de discussie echt los, uiteraard voor een groot deel op basis van desinformatie. De discussie draaide vooral over de vraag wie de gegevens inzien. Het artsenblad Medisch Contact droeg het zijne bij met de stelling dat straks ‘een op de vijf Nederlanders’ in het EPD kan kijken.Redelijk saboterende stemmingmakerij, maar het had grote effecten.

Continue reading

Share This:

Energiezuiniger chips

27 november 2009

Onderzoekers van het MESA+ Instituut voor Nanotechnologie van de Universiteit Twente en de Stichting FOM zijn erin geslaagd om informatie die is opgeslagen in magnetisch materiaal, rechtstreeks door te sluizen naar een halfgeleider. Het is voor het eerst dat dit bij kamertemperatuur kan, en deze doorbraak betekent dat veel energiezuiniger elektronica, of ‘spintronica’ mogelijk wordt. De onderzoekers publiceren hun resultaten in Nature van 26 november. Tot nu toe was de koppeling van een magnetisch materiaal aan een halfgeleider alleen succesvol bij extreem lage temperaturen. Dat die koppeling nu succesvol werkt bij kamertemperatuur, is een beslissende stap voor een nieuwe benadering van elektronica. Het grote voordeel van die nieuwe ‘spintronica’ technologie is een lager energieverbruik: in huidige computer chips is de grote warmteontwikkeling al een probleem, en dit zou in de toekomst teveel een beperkende factor worden.

 

Continue reading

Share This:

VNG vindt open standaarden voor zichzelf overbodig

26 november 2009

Terwijl de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) het Rijk belooft om NOiV te pushen, vinden ze het voor een eigen aanbesteding ‘compleet overbodig’. ‘Het kost onnodig geld en dat is zonde’. Dat blijkt uit een niet-openbare IT-aanbesteding voor een raamovereenkomst. Daarin stelt de VNG dat de ‘gehele hardware installed base voor vervanging in aanmerking komt en dat er de benodigde software updates c.q. vervangingen worden gerealiseerd’. De huidige Windows XP en Windows Server 2003 omgeving moet dan ook verder worden uitgebreid. Daarnaast blijken er geen plannen te zijn om open standaarden in te zetten of om open source zelfs te overwegen, zoals het actieplan NOiV van staatssecretaris Heemskerk vraagt. ‘Tevens zal er sprake zijn van projectmatige aanschaffingen bij de doorontwikkeling van de benodigde functionaliteit en bijbehorende ICT-infrastructuur’, lezen we in de aanbesteding. Er wordt expliciet gevraagd om databaselicenties voor Oracle en Microsoft SQL Server.

Continue reading

Share This:

Rechtspositie gebruiker versterkt in nieuwe Europese Telecomwet

25 november 2009

Het Europees Parlement heeft ingrijpende herziening van de telecomregels goedgekeurd. De nieuwe Telecomwet van de Europese Unie moet onder andere de rechten van consumenten versterken en de concurrentie tussen telecomaanbieders vergroten. Over de totstandkoming is enkele jaren touwgetrokken. Een van de nieuwe bepalingen in de nieuwe EU-Telecomwet is dat het afsluiten van iemands internettoegang alleen is toegestaan als dat “doelmatig, evenredig en noodzakelijk” is. Gebruikers die worden verdacht van een strafbaar feit zoals illegaal downloaden van muziek mogen pas na onafhankelijke toetsing en eventueel hoger beroep worden afgesloten. Het Europees Parlement is er echter niet in geslaagd een amendement toe te voegen dat het afsluiten van internetgebruikers pas na een gerechtelijk bevel zou toestaan. Veel lidstaten waren daar sterk op tegen. Eerder is in Frankrijk een fel debat gevoerd over een wetsontwerp dat het mogelijk zou maken dat klanten na enkele waarschuwingen door internetproviders mogen worden afgesloten zonder tussenkomst van de rechter.

Continue reading

Share This:

Hacken mag wel, stelen niet..

24 november 2009

De privé-mailbox van de staatssecretaris van Defensie hacken is toegestaan, oordeelt de politierechter. Wat niet mag is e-mails ontvreemden. Daarvoor is de hoofdredacteur van Revu veroordeeld. Volgens de rechter heeft Revu bij het hacken van de mailbox van staatssecretaris Jack de Vries geen ander doel voor ogen dan ‘het langs journalistieke weg aan de orde stellen van een maatschappelijk probleem’. Dit is zo’n groot onderdeel van het artikel dat de Revu hierover publiceerde dat strafvervolging niet op zijn plaats is en de vrijheid van meningsuiting belemmert. De rechter ontslaat journalist Nick Kivits van alle strafvervolging maar veroordeelt wel hoofdredacteur Altan Erdogan, die de hacker te ver liet gaan. De rechter oordeelt dat het binnendringen van de privé-mail van een bewindspersoon via een botnet en een brute force aanval journalistiek geoorloofd is omdat er geen andere manier is om de onveiligheid van e-mailboxen te bewijzen. ‘Immers een verhaal over het binnendringen van een fictief emailaccount, zoals de officier van justitie heeft aangegeven, heeft beduidend minder journalistieke waarde en dus ook minder gevolgen dan wanneer het daadwerkelijk gaat om de privé emailbox van een bewindspersoon’, aldus de rechter.

Continue reading

Share This:

Geen reparaties voor rokers…

23 november 2009

Apple lijkt in de VS in bepaalde gevallen te weigeren om apparatuur te repareren die is gebruikt in een omgeving waar wordt gerookt. In ieder geval twee rokende Apple-gebruikers kregen te horen dat hun apparatuur niet werd gerepareerd. Hoewel Apple in zijn voorwaarden niets over roken zou melden, zou het bedrijf in zeker twee gevallen geweigerd hebben om apparatuur van rokers te repareren. De reden die gegeven werd, was dat er in de omgeving van het apparaat was gerookt en dat er daarom kans op meeroken bestond; Apple weigerde zijn werknemers daarop te laten werken aan het apparaat. De twee gevallen worden gemeld door weblog Consumerist van de Consumers Union. Onbekend is of reparatie in nog meer gevallen geweigerd is. Het lijkt erop dat de weigering van Apple is gebaseerd op angst voor gezondheidsproblemen bij werknemers. Het bedrijf vertelde klanten namelijk dat hun computer ‘besmet’ was doordat er werd gerookt bij het apparaat. Omdat nicotine op de lijst van gevaarlijke stoffen van de Amerikaanse overheid staat, beschouwde het bedrijf uit Cupertino de apparaten als een ‘biohazard’. Een Apple-medewerker zou een van de klanten geadviseerd hebben om de machine dan maar ergens anders te laten repareren. Apple heeft niet gereageerd op het verhaal.

Continue reading

Share This:

Ministerieel geneuzel over standaarden

20 november 2009

Het Forum Standaardisatie meet met twee maten . Door de meest basale open standaarden niet af te dwingen, dreigt de overheid afhankelijk te blijven van enkele spelers in de markt. Aanleiding voor de irritatie is de uitvoering van het actieplan NOiV, waarbij open standaarden de norm zijn. Een overheidsorganisatie die toch anders kiest, moet dat uitleggen. Maar ja, als slechts voor een paar standaarden dit beleid geldt (de meest belangrijke standaarden worden namelijk niet afgedwongen) stelt dat ook niets voor. Het Forum Standaardisatie is verantwoordelijk voor de lijst van open standaarden, waarvoor ‘pas toe of leg uit’ geldt. Hierop staan het Open Document Format, PDF/A, de beeldformaten PNG en JPEG, diverse overheidsstandaarden voor het uitwisselen van informatie (zoals STUF) en twee NEN-beveiligingsnormen. Deze week werden aan de lijst nog drie standaarden toegevoegd (PDF 1.7, SAML en Web Services for Remote Portlets). Het probleem zit in de ontbrekende standaarden, die zeer basaal zijn. Zo zijn de internetprotocollen IP versie 4 en 6, TCP en UDP, protocollen om karakters goed op het scherm te zetten, e-mailstandaarden (SMTP, POP3 en IMAP) of LDAP als protocol om een directory te bouwen, niet opgenomen. Die zijn door het Forum Standaardisatie wel op een lijst gezet, maar is dat een lijst met ‘gangbare standaarden’. Die zijn dus niet verplicht of afdwingbaar.

Continue reading

Share This:

Overheden doen het steeds beter als e-overheid

19 november 2009

Steeds meer gemeenten schuiven op naar een fase waarbij via hun website transacties mogelijk zijn. Wel hikken ze aan tegen ketenintegratie en zijn dreigende bezuinigingen een risico voor verdere ontwikkeling van de elektronsiche dienstverlening. Dat blijkt uit de resultaten van het jaarlijkse onderzoek van Cascadis, de landelijke beroepsvereniging voor webmanagers en contentbeheerders bij de overheid, in samenwerking met advieskantoor PriceWaterhouseCoopers en online-onderzoeksbureau Parantion. Onderzoeker Jacob Boersma van PriceWaterhouseCoopers constateert dat er in 2009 onder gemeenten flinke vooruitgang met de digitale dienstverlening is geboekt. Overigens bevindt slechts een paar procent van de gemeenten zich in de ultieme fase waarin een organisatie is ‘getransformeerd’ in een e-organisatie. Bijna 40 procent van de gemeenten zit nog steeds in een informatie- of interactiefase, waarbij er nauwelijks sprake is van een dynamische e-overheidsdienstverlening aan burgers en ondernemers. ‘De laaghangende vruchten zijn geplukt, maar de digitalisering van de processen moet bij veel gemeenten nog volgen’, aldus Boersma.

Continue reading

Share This:

Privacybelangen bij kilometerheffing

18 november 2009

Het systeem voor kilometerheffing dat minister Eurlings wil invoeren, is ook voor andere doelen te gebruiken. Mag dat zomaar ? Willen we dat eigenlijk wel ? Twee maanden lang zijn met camera’s de auto’s geregistreerd die tijdens de spits op de rijksweg A2 reden. 'Uit de kentekenregistratie ter hoogte van Breukelen blijkt dat de auto met het kenteken […] regelmatig van de A2 gebruik maakt. Volgens de informatie die wij van de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) hebben ontvangen, staat het kenteken op uw naam'. Een mooie aanhef van een brief met het verzoek aan een enquête mee te doen. Rijkswaterstaat stuurde 45.000 automobilisten de brief: 15.000 deden mee aan de enquête. Er kwamen enkele klachten binnen bij het College Bescherming Persoongegevens (CBP), dat toestemming gaf voor dit project. Bij Rijkswaterstaat beklaagden twee mensen zich schriftelijk over de brief. De overheid houdt haar burgers in de gaten: met camera’s, met registratie van telefoon- en ander digitaal verkeer, met kentekenregistratie. Vanaf 2011 komt er, als Eurlings zijn zin krijgt, een schat aan gegevens bij. Dan gaat de kilometerheffing van start voor vrachtwagens. Een jaar later volgen de automobilisten. In 2016 is dan van elke automobilist precies bekend waar hij zich op welk moment van de dag bevindt.

Continue reading

Share This:

EPD, en nog eens EPD

17 november 2009

Bijna 70 % van de huisartsinformatiesystemen en ruim 30 % van de ziekenhuisinformatiesystemen voldoen niet aan de kwalificatie-eisen voor aansluiting op het Landelijk schakelpunt (Lsp). Dat blijkt uit een rapportage van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWZ). Het ministerie turfde welke zorginformatiesystemen aan de eisen voldoen voor aansluiting op het Landelijk schakelpunt, de verbinding voor de elektronische uitwisseling van patiëntgegevens, het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Minister Klink van VWS geeft in een voortgangsrapportage over het EPD een overzicht van het aantal zorginformatiesystemen dat gekwalificeerd is voor aansluiting op het Lsp, het aantal zorgsystemen dat gekwalificeerd wordt en systemen die nog niet gekwalificeerd zijn. In dat overzicht scoren vooral de huisartseninformatiesystemen en de ziekenhuisinformatiesystemen slecht. Van de onderzochte huisartsinformatiesystemen is zestig procent niet gekwalificeerd, tien procent is bezig met de kwalificatie en dertig procent is klaar voor koppeling aan het Lsp. Daarbij moet worden aangetekend dat de leveranciers van de onderzochte systemen een gezamenlijk marktaandeel hebben van veertig procent. Dat betekent dat het onduidelijk is of de overige aanbieders van informatiesystemen voldoen aan de kwaliteitseisen. Die groep is niet onderzocht.

Continue reading

Share This:

Microsoft gebruikt GPL-code en moet openbaar maken

16 november 2009

Microsoft geeft toe dat de Windows 7-installatietool de open source licentie GPLv2 heeft geschondsen. Daarom geeft het nu de gehele broncode van de software vrij onder GPLv2. Deze week werd bekend dat een gratis Windows 7 USB/DVD Download Tool van Microsoft GPLv2-code bevatte. In een blogpost erkent Peter Galli, Microsoft's Open Source Community Manager, dat er GPL-code in de tool zat. 'After looking at the code in question, we are now able to confirm this was indeed the case, although it was not intentional on our part. While we had contracted with a third party to create the tool, we share responsibility as we did not catch it as part of our code review process. We have furthermore conducted a review of other code provided through the  Microsoft Store and this was the only incident of this sort we could find'. En omdat het volgens Galli 'our aim is to be respectful of the terms under which that code is being shared. As a result, we will be making the source code as well as binaries for this tool available next week under the terms of the General Public License v2 as described here, and are also taking measures to apply what we have learned from this experience for future code reviews we perform'.

Continue reading

Share This:

EPD en IT: het blijft behelpen

13 november 2009

Het aantal zorgaanbieders dat aangesloten is op het landelijk schakelpunt EPD loopt achter. Er is meer tijd nodig om de IT op orde te brengen. In totaal waren er op 31 oktober 400 zorgaanbieders (ziekenhuizen, apotheken, huisartsen) aangesloten op het landelijk schakelpunt. Het ministerie van Volksgezondheid hoopt eind dit jaar 560 aanbieders een koppeling hebben met het landelijke EPD. Eerder ging het ministerie uit van 900 zorginstellingen. Dat schrijft minister Klink in een voortgangsrapportage aan de Tweede Kamer. In totaal waren er eind september circa 800.000 patiëntendossiers beschikbaar via het schakelpunt. IT is de reden voor de achterlopende aantal EPD-koppelingen, schrijft Klink. Een aantal IT-leveranciers heeft meer tijd nodig voor de aanpassing van hun systemen om te kunnen voldoen aan de eisen van Nictiz, het instituut dat in opdracht van de overheid landelijke standaarden ontwerpt voor elektronische communicatie in de zorg. Uit de rapportage blijkt verder dat de beschikbare dossiers tussen juni en oktober bijna een half miljoen keer zijn opgevraagd. Eind september waren er 13.940 abonnees die door middel van de zogeheten UZI-pas toegang hebben tot het landelijk schakelpunt. De UZI-pas wordt vervangen omdat deze relatief makkelijk te kraken bleek. Nieuwe passen worden vanaf deze maand, schrijft Klink, uitgerust met een modernere chip, die onkwetsbaar zou moeten zijn voor een kraak. Uiteraard is dat 'wishful thinking', want 'onkwetsbaar' is wel een erg groot woord.

Continue reading

Share This:

Microsoft

12 november 2009 

Microsoft gaat zoekresultaten van zoekmachine Wolfram Alpha integreren in Bing. Daarmee distantieert Bing zich verder van Google. Ook voor Wolfram is de deal gunstig. Microsoft gaat de algoritmen van Wolfram Alpha gebruiken om vooral de vragen over voeding, gezondheid en rekensommen beter te kunnen beantwoorden. Gebruikers krijgen bijvoorbeeld bij een zoektocht naar bepaald voedsel naast de reguliere resultaten nu een tab met informatie over de voedingswaarde van het product. Daarnaast is er een Body Mass Index (BMI) calculator beneden in de pagina te zien. Ook daar komen de voedingswaarden terug. Er wordt op Wolfram Alpha vaak gezocht naar 'leuke dingen' zegt een woordvoerster tegen de New York Times. Volgens de zegsvrouw komen bezoekers, na eerst de leuke dingen te hebben gedaan, uiteindelijk wel terug voor de bruikbare dingen. Microsoft laat weten dat ‘the partnership is completely aligned with our broader goal of enabling faster, more informed decisions’. Microsoft wil Wolfram’s algoritmen gebruiken ‘to enhance its nutrition, fitness and mathematics searches’. De deal van Microsoft met Wolfram Alpha volgt op een serie aanpassingen die worden uitgerold. Waaronder bijvoorbeeld lokale weerberichten en verbeteringen aan Bing Maps.

Continue reading

Share This:

Justitie blijft op grote schaal aftappen

11 november 2009

Justitie heeft in de eerste zes maanden van dit jaar 2250 telefoonnummers per dag afgeluisterd, gemiddeld driehonderd per dag meer dan vorig jaar . In 2008 werd al een record aantal telefoontaps uitgevoerd. In totaal werden in de eerste zes maanden van dit jaar ruim 13.000 telefoongesprekken opgenomen. Nederland is al jarenlang koploper wat betreft het aftappen van telefoongesprekken. Terwijl vorig jaar dagelijks nog 1946 telefoonnummers werden afgeluisterd, zijn in de eerste helft van 2009 gemiddeld 2254 nummers per dag getapt. Daarvan is 80 procent een mobiel nummer, zo heeft minister Hirsch Ballin van Justitie dinsdag aan de Tweede Kamer laten weten. Het is de eerste keer dat er tapcijfers over een half jaar worden vrijgegeven; tot voor kort gebeurde dit alleen jaarlijks. Onbekend is echter of het Openbaar Ministerie voldoet aan zijn wettelijke plicht om personen achteraf in te lichten over het feit dat telefoongesprekken zijn opgenomen. Het college van procureurs-generaal zou hier geen cijfers over hebben, zo schrijft De Pers.

Continue reading

Share This:

WABO haalbaar ?

10 november 2009

Steden als Den Haag en Groningen zijn een heel eind op weg met de voorbereiding op de komst van de Wabo. Deze wet introduceert de invoering van de omgevingsvergunning en het Omgevingsloket Online. Veel andere gemeenten zijn er nog (lang) niet klaar voor. Vooral kleine gemeenten hebben moeite met de afstemming van hun organisatie, werkprocessen én automatisering. Iets overigens dat voortdurend een rol speelt bij implementaties van nieuwe wetgeving. De omgevingsvergunning is de geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu. Hierbij hoeft een aanvraag voor een vergunning maar één keer ingediend te worden, digitaal, via het Omgevingsloket Online. Volgens de planning zou het loket in het eerste kwartaal van 2008 worden opgeleverd. Het regelen van de wet- en regelgeving (Wabo: Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) bleek echter zeer lastig en zorgt keer op keer voor vertraging. Ook slaagt het ministerie van VROM er niet in om de benodigde IT-loketvoorziening klaar te hebben. De verschuiving van de deadline van 1 januari 2010 naar 1 juni 2010 kwam voor de meeste gemeenten erg goed uit. Het implementeren van de Wabo vergt zowel organisatorisch als op IT-gebied een fikse inspanning. De integratie van vergunningprocedures met de gemeentelijke basisadministratie voor adressen en gebouwen, de wens om documenten één keer binnen een document management systeem op te slaan én het koppelen met de midoffice en het Omgevingsloket Online dwingt gemeenten hun systemen verder te integreren. De automatisering wordt complexer en vraagt om meer expertise.

Continue reading

Share This:

Document Interoperability. Open Document Format and Office Open XML

5 augustus 2009

Het Fraunhofer Instituut publiceerde in juli een ‘white paper’ waarin op een zeer gedegen manier een onderzoek werd ingesteld naar de interoperabilitet van de veel bediscussieerde XML-bestandsformaten, uiteraard met name het Open Document (ODF)-bestandsformaat en het OOXML-formaat. De conclusie van het rapport is veelzeggen: ‘It may be concluded that many of the functionalities, especially those found in simpler documents, can be translated between the standards, while the translation of other functionalities can prove complex or even impossible. Frequently in individual cases it has to be decided, if the conversion of a document is completely translatable, translatable only to a limited extend or not at all. The individual cases are determined by different constraints. First and foremost translatability depends on the document itself together with its characteristics. In addition the application or tool used for the transformation has also to be considered. In this study statements on translatability and its quality in principle are made. As the rules used for transformation are not standardized however, each application is allowed to use its own specific rules. Under certain circumstances specific rules can neglect certain properties and make specific assumptions which could enhance translatability. In addition, the direction of the transformation has to be considered. In many cases a document can be translated without any major loss from one format to the other. Even so, on a round-trip conversion it cannot be guaranteed that the initial document and the document resulting from the conversion will be identical’. Wij vonden deze studie van dermate grote betekenis dat wij besloten hebbendie hier te moeten publiceren.

Continue reading

Share This:

Kennismanagement in virtuele organisaties

28 januari 2009

Deze scriptie onderzoekt hoe kennismanagement als een verbindende factor kan fungeren tussen de leden van een virtuele organisatie. De virtuele organisatie (VO) is een nieuwe organisatievorm die mogelijk is dankzij alsmaar avancerende ontwikkelingen in informatie- en communicatietechnologie. Ze wordt in het leven geroepen als een tijdelijk samenwerkingsverband tussen differente actoren (partners en leden) met uiteenlopende specialismen. De heterogeniteit kan een belemmering zijn voor strategische en operationele engagement tussen leden, mede omdat het tijd kost om vertrouwensrelaties op te bouwen doordat communicatie via virtuele middelen geschiedt. Vereist is daarom een bindmiddel dat een adequaat antwoord biedt op de complexiteiten van een VO. Kennismanagement bevat de potentie om VO-partners te engageren, wanneer het een juiste combinatie is van objectivistische (technocentrische) elementen en subjectivistische (sociocentrische) elementen. Haydar Azhari studeerde in 2008 af met deze bachelorscriptie Documentaire Informatiewetenschap. De scriptie werd zeer hoog gewaardeerd als een zeer fundamentele bijdrage aan de implementatietheorie van kennismanagement binnen virtuele organisaties. Haydar studeerd op dit moment Bedrijfskunde aan de Vrije Universiteit.

Continue reading

Share This:

Selectie Sharen

28 januari 2009

Digitaal werken, digitaal opslaan, digitaal waarderen, digitaal selecteren. Zomaar een paar termen die in onze huidige informatiemaatschappij niet meer weg te denken zijn. Termen die vanzelfsprekend klinken, maar een wereld aan betekenis met zich mee dragen. Vooral voor de informatiespecialist en archivaris zijn deze termen van groot belang. Van traditionele papieren stukken en bescheiden is geen sprake meer. De tastbaarheid van papier heeft plaatsgemaakt voor het ongrijpbare en vluchtige van digitale informatie. Hoe zorg je als informatiespecialist en archivaris dat ook deze informatie tijdig gewaardeerd, geselecteerd en duurzaam bewaard blijft voor het nageslacht? Een uitdaging die al geruime tijd aan de horizon heeft gespeeld en waar nu geen weg meer voor terug is. In deze tijd moeten alle mogelijkheden gegrepen worden om digitale informatie en alles wat daarbij komt kijken, zowel voor het heden als de toekomst, beschikbaar te maken en te houden. In mijn dagelijkse praktijk bij de rijksoverheid zie ik ontwikkelingen richting het samen oppakken van bijvoorbeeld archiefachterstanden. Men denkt hierbij met name aan een organisatievorm (shared service center) waarbij de samenwerkende partijen hun capaciteiten en kennis op dit gebied bundelen om tot een resultaat te komen.De afgelopen decennia heeft het uitbesteden van voornamelijk ondersteunende diensten en processen buiten de kernorganisatie steeds meer aandacht gekregen. Het bedrijfsleven nam hierin het voortouw met de nieuwe organisatievorm, shared service center (ssc). Het doel van een shared service center is om zoveel mogelijk klanten te bedienen door middel van een gemeenschappelijke dienst, tegen een vooraf bepaalde prijs. Door schaalvergroting en bundeling van gelijksoortige activiteiten is het mogelijk om kostenbesparend te werken. Mijn interesse hierin werd gewekt toen het duidelijk werd dat de papieren achterstanden wel opgelost zullen worden, maar hoe staat het met de digitale achterstanden? Dit in combinatie met het shared service gedachte is onderwerp van mijn scriptie. Charlene Mac Donald studeerdeop deze scriptie af aan de Univeristeit van Amsterdam met de specialisatie Archiefwetenschap. Charlene werkt nu als hoofd documentaire informatievoorziening van het eiland Sin-Maarten.

Continue reading

Share This:

Succesfactoren voor kennismanagement

28 januari 2009

Niek Marsman studeerde in juli 2008 af aan de UvA (Documentaire Informatiewetenschap) met een scriptie over kennismanagement. Wij publiceren zijn scriptie nu hier, gezien de fundamentele betekenis van het thema voor de ontwikkeling van organisaties. Kennismanagement kent verschillende stromingen. Zo is er het onderscheid tussen impliciete kennis en expliciete kennis. Impliciete kennis bevindt zich in de hoofden van mensen terwijl expliciete kennis is vastgelegd op een kennisdrager (papier, digitaal, etc.) Daarnaast is er de flow en stock-benadering. Deze borduurt voort op het verschil tussen impliciete en expliciete kennis. De stock-benadering gaat ervan uit dat je impliciete kennis kunt expliciteren en opslaan op gegevensdragers. De flow-benadering gaat ervan uit dat kennis niet buiten mensen kan bestaan en is gericht op het bevorderen van de communicatie tussen mensen. Twee andere stromingen die nauw met elkaar samenhangen zijn organizational memory en de lerende organisatie. De eerste gaat ervan uit dat organisaties kennis die is opgedaan in het verleden moeten vasthouden en ontsluiten, de tweede gaat een stapje verder en benoemt vijf disciplines die ingezet moeten worden om de organisatie te veranderen in een lerende organisatie. Om het referentiekader te completeren worden kort enkele goeroes op het gebied van kennismanagement genoemd: Alvin Toffler, Peter Senge, Ikujiro Nonaka en Hirotaka Takeuchi en Mathieu Weggeman. Kritische succesfactoren zijn aangewezen factoren die van kritiek (doorslaggevend) belang zijn voor het slagen van de uitvoering van een verandering. Op het gebied van kennismanagement is geprobeerd deze succesfactoren te benoemen en onder te verdelen. De vier hoofdfactoren zijn organisatie, infrastructuur, cultuur en mensen. Onder de succesfactor organisatie vallen de volgende componenten: missie, visie en doelen, strategie, kennisbeleid, managementstijl, processen en structuur. Onder infrastructuur vallen de componenten techniek, informatievoorziening en werkomgeving. Onder cultuur vallen communicatie, samenwerking en teamleren. Als laatste vallen onder de succesfactor mensen de componenten attitude, persoonlijk meesterschap, mentale modellen en motivatie. Uit de succesfactoren en de onderliggende componenten kunnen slaag- en faalfactoren van kennismanagement worden afgeleid. Deze factoren kunnen ervoor zorgen dat een kennismanagement-initiatief een succes wordt maar ook een mislukking. Daarbij moet men in acht nemen dat alle factoren met elkaar samenhangen en elkaar kunnen beïnvloeden. Om een koppeling te maken naar de praktijk is een onderzoek gehouden naar kennismanagement bij een adviesbureau.

Continue reading

Share This:

De digitale evolutie. De Archiefschool als ‘bewustmaker’

10 december 2008

De Archiefschool heeft geen enkele invloed op de digitale evolutie. Maar met de toename van de informatievloed en het steeds belangrijker worden van (wat de marktpartijen noemen) ‘storage and retrieval’, ‘archiving’, ‘data retention’ en ‘eDiscovery’ wordt duidelijk dat gedachtengoed van de Archiefschool (kennis van de archiveringsprocessen) een enorme rol kan spelen in de ‘content value chain’ van procesgebonden informatie. En wat heeft de Archiefschool tot nu toe in het kader van die digitale evolutie bereikt ? Een van de belangrijkste aspecten is bewustwording. Al vanaf het midden van de jaren ’90 legt de Archiefschool in talrijke publicaties nadruk op het ‘record keeping system’, op ‘record management applications’ en archiveringsprocessen. De term ‘procesgebonden informatie’ geeft als geen ander aan dat archiveringsprocessen zich in bestaande organisaties richten op de ‘content value chain’ van in bewerking zijnde informatie. Zowel in het onderwijs als de onderzoeksactiviteiten van de Archiefschool werd tot uitdrukking gebracht dat de archiveringsprocessen starten in de bedrijfsprocessen van een organisatie, dat archiefbeheer niet aan de achterkant, maar aan de voorkant van een organisatie stond. De bewustwording van die idee binnen archiefvormende organisatie is grotendeels te danken aan het gedachtengoed dat binnen de Archiefschool werd uitgedragen. Geert-Jan van Bussel beschrijft in een artikel in het Nederlands Archievenblad (nr. 10, 2008) de rol die de Archiefschool gespeeld heeft in de evolutie die digitale technologie heeft gespeeld, daar waar het gaat om die aspecten die de archivering van informatie raken. De hier opgenomen publicatie is een uitgebreidere versie dan die in het Nederlands Archievenblad werd gepubliceerd.

Continue reading

Share This: