27 november 2006

In de jaren '70 ontwikkelden onderzoekers in Xerox's Palo Alto Research Center (PARC) software om computergeheugen te recyclen. Het werd in Xerox ook wel 'garbage collection' genoemd. De software stond het automatische hergebruik toe van onderdelen van het computergeheugen die ongebruikte programma's en gegevens bevatten. Een antropoloog van het met PARC samenwerkende Xerox Research Center of Canada, Brinda Dalal, is een zelfbenoemde 'garbologist' geworden bij haar assistentie in het onderzoek naar zelf-wissend papier. Het doel is om papieren documenten, vervaardigd met Xerox's copiers, te recyclen, in potentie voor een onbeperkt aantal keren. Wat Dalal ontdekte is dat er een aanzienlijke verandering opgetreden is in de rol van papier in de moderne kantooromgevingen, waar het steeds meer gebruikt wordt als een soort 'display' en steeds minder ingezet wordt voor opslag. Documenten worden opgeslagen op centrale servers en personal computers, en worden afgedrukt als ze benodigd zijn, voor vergaderingen, voor herziening en voor het 'normale' leeswerk.

Stukken papier van kopieerapparaten en printers eindigen zeer veelvuldig in de prullenbak op het eiden van dezelfde dag dat ze werken gekopieerd of geprint, zo ontdekte Dalal. Van de 1200 pagina's die een gemiddelde kantoormedewerker per maand print, is 45,5 procent bedoeld voor dagelijks gebruikt, opdrachten, concepten of e-mail. 21 procent van de kopieën komt in de prullenbak terecht op dezelfde dag dat ze zijn geproduceerd. 'We were surprised by our results', zo stelt Dalal. 'Nobody looks at the ephemeral information going through people's waste baskets'. En dat heeft zij dus wel gedaan. Haar onderzoek is deel van een al drie jaar lang lopend technologisch project om een 'add-on'-systeem voor copiers te realiseren, een add-om gericht op de productie van 'transient documents', documenten die gemakkelijk opnieuw te gebruiken zijn. Het onderzoek heeft geleid tot een prototype, waarbij dit soort documenten kunnen worden geproduceerd, met gebruikmaking van een speciaal gecoat papier met een lichtgele kleur. Op dit moment vindt het copieer- en printproces plaats zonder toner en wordt een document met een lage resolutie gerealiseerd. Het document lijkt met paarse inkt geprint te zijn. De afgedrukte informatie op het document verdwijnt binnen 16 uur. Ze kunnen simpel worden hergebruikt door ze opnieuw in de papierlade van de copier of printer te doen. De onderzoekers zeggen individuele papierpagina's al meer dan 50 keren te hebben bedrukt met nieuwe informatie. De enige limiet die ze hebben vastgesteld is die van de levensduur van het stuk papier. 'People really like paper', zegt Eric Shrader, computerwetenschapper, specialist in printsystemen bij het Hardware Systems Laboratory van het onderzoekscentrum. 'They like the way it feels'. Het project bevindt zich volgens hem grotendeels nog in de laboratoriumfase. De onderzoeker proberen nog steeds het proces te verfijnen om zowel contrast van de documenten als controle over de levensduur van het printproces te vergroten. Rond 1990 heeft de Japanse producent Ricoh een commercieel systeem ontwikkeld dat het mogelijk maakte om toner van het papier te verwijderen om recycling mogelijk te maken. Dat proces maakte het mogelijk het paper ongeveer tien keer te hergebruiken. Dit systeem is niet langer in de handel. 'Xerox has not yet decided whether it will commercialize this technology', zo stelt Shrader, 'but the goal is to create a system where the specially coated paper costs between two and three times standard copier paper, making the total cost of the system substantially less than conventional paper when paper is reused repeatedly'. De prezieze aard van de gebruikte technologie blijft voorlopig geheim; Xerox heeft een aantal patenten aangevraagd die de gehele techniek afdekken. De onderzoekers beschrijven de uitvinding 'as being based on compounds that can change color when they absorb a certain wavelength of light, but can then gradually revert to their original appearance. The compounds currently self-erase in about 16 to 24 hours, or can be erased immediately when heated'. Het probleem voor Xerox is om een markt te vinden voor deze nieuiwe printtechnologie op een moment dat informatie steeds meer gelezen wordt vanaf electronische displays. In PARC zelf is uitgebreid onderzoek gedaan naar het idee van 'electronisch papier'. Onderzoekers van het centrum ontwikkelden ook 'electronisch herbruikbaar papier' met Gyricon. 'A Gyricon sheet is a thin layer of transparent plastic composed of small beads similar to toner particles. The beads are 'bichromal', with light and dark sides. When a voltage is applied at different positions on the sheet, the beads rotate to create an image', zo zegt Shrader. Xerox slaagde er vervolgens niet in om de technologie commercieel succesvol te maken. 'I worry that this would be like coming out with Super 8 just before the video camera', zegt Paul Saffo, een onderzoeker uit Silicon Valley die als adviseur voor Xerox is opgetreden. 'This would have been a bigger deal 10 years ago. These days there's so much getting read online I wonder if time hasn't passed this by'. Toch is het papiergebruik dermate hoog dat een succesvol gebruik mogelijk is. Het zou in ieder geval papierverspilling voorkomen. 't Is alleen te hopen dat het papier geen greep krijgt op werkelijk te bewaren documenten. Het zou jammer zijn als de dag na archivering de jaarrekening, een contract of de directieverslagen verdwenen….